ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Λαμία, 30-01-2024
Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος Θεολόγος, Ιωάννης Χρυσόστομος: Τρία μεγάλα πνευματικά αναστήματα. Τρεις διάνοιες σπινθηροβόλες. Τρεις καρδιές ανδρείες. Τρεις ψυχές άγιες.
Οι Τρεις Ιεράρχες υπήρξαν αναμφισβήτητα ολοκληρωμένες προσωπικότητες, άνθρωποι με ανοιχτούς πνευματικούς ορίζοντες, συνδύαζαν τη σοφία του πνεύματος με την καλοσύνη της ψυχής, την άρτια επιστημονική συγκρότηση με την ολοκληρωτική αφιέρωση στη διακονία του Ευαγγελίου, χωρίς αυτό να συνεπάγεται απαξίωση της κοσμικής σοφίας και της αξίας των επιστημών.
Δεν ήθελαν τους χριστιανούς νέους ανθρώπους χωρίς κριτική σκέψη, χωρίς ευρύτητα γνώσεων, αποκομμένους από την κοινωνία και τη ζωή. Τους ήθελαν μέσα στη ζωή, μετόχους των κοινωνικών ανησυχιών και φιλοσοφικών ρευμάτων. Κήρυξαν την αυθεντική θρησκευτικότητα, αυτή που απελευθερώνει τον άνθρωπο, μακριά από δεισιδαιμονίες, προλήψεις και φοβίες. Αντιτάχθηκαν σθεναρά σε μια επιφανειακή πνευματικότητα, στην υποκριτική ευλάβεια, σε μια πίστη που τυφλώνει και γίνεται μέσο στα χέρια των ισχυρών για τη χειραγώγηση και εκμετάλλευση ανθρώπων και λαών.
Όμως, τι αλήθεια γνωρίζουμε γι’ αυτούς; Τι λύσεις και κατευθύνσεις έχουν να δώσουν σήμερα οι τρεις ιεράρχες στον κόσμο μας και ειδικά στους νέους; Στην εποχή μας, που έχει πολλά κοινά, με αυτή των Τριών Ιεραρχών: Πόλεμοι, βίαιες συγκρούσεις, κοινωνικά αδιέξοδα, άλυτα οικονομικά προβλήματα, εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, κοινωνικές διακρίσεις, θρησκευτικές διαμάχες, εξεγέρσεις…..
Αν θέλουμε, αγαπητοί μαθητές και μαθήτριες και αγαπητοί συνάδελφοι/ισσες, να τιμήσουμε τους Τρεις Ιεράρχες δε χρειάζεται να το κάνουμε διεκπεραιωτικά μέσα από τυπικές γιορτές και ομιλίες. Αξίζει, πραγματικά να γνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε το έργο και την προσφορά τους, μελετώντας τον τρόπο ζωής και τις θέσεις τους και συζητώντας στην τάξη μας για μια σειρά θεμάτων:
- Τις θέσεις τους για την αξία της παιδείας και την ακατάλυτη σχέση μαθητή -δασκάλου
- τις προτάσεις των Τριών Ιεραρχών για θέματα αγωγής των νέων, για την ανάγκη φροντισμένης αγωγής από το οικογενειακό περιβάλλον και κυρίως από το πρόσωπο της μητέρας. Αν και κατά πόσο είναι επίκαιρες σήμερα, 17 αιώνες μετά;
- Τις κοινωνικές θέσεις τους για το πώς τα συμφέροντα των ισχυρών ευθύνονται για την κατάντια των κοινωνιών, για την πείνα, την εγκατάλειψη, τους πολέμους,
- Να σχολιάσουμε φράσεις που καυτηριάζουν την επιφανειακή πνευματικότητα και την υποκρισία πολλών πιστών, όπως αυτή που λέει ο Χρυσόστομος: «ξέρω πολλούς που νηστεύουν και προσεύχονται και στενάζουν, επιδεικνύοντας κάθε λογής αδάπανη ευλάβεια. Ενώ ούτε ένα οβολό δε δίνουν στους θλιβόμενους. Τι κέρδος έχουν από την υπόλοιπη αρετή τους; Γι’ αυτούς η βασιλεία των ουρανών είναι κλειστή». Και που ο Γρηγόριος συμπληρώνει: «Μη τεντώνεις τα χέρια σου στον ουρανό αλλά στα χέρια των φτωχών. Αν εκτείνεις τα χέρια σου στα χέρια των φτωχών έπιασες την κορυφή του ουρανού».
- τους σθεναρούς αγώνες τους, κόντρα στις ανδροκρατικές αντιλήψεις της εποχής τους, σε μια εποχή που η γυναίκα βρισκόταν στο κοινωνικό περιθώριο, για να δώσουν στη γυναίκα τη θέση που της αρμόζει στην κοινωνία,
- τη συνέπεια λόγων και έργων, με θυσίες, αγώνες, διώξεις, προσφορά
Αγαπητοί μαθητές και μαθήτριες, αξιότιμοι/ες συνάδελφοι/ισσες εκπαιδευτικοί,
οι Τρεις Ιεράρχες άφησαν παρακαταθήκες που μπορούν κάλλιστα, να αποτελέσουν μια πνευματική πυξίδα για όλους μας, από μαθητές, γονείς και δασκάλους, έως κυβερνώντες και πνευματικούς πατέρες.
Είναι οι προστάτες της Παιδείας και των Γραμμάτων, οι φωτεινοί οδοδείκτες μας για μια παιδεία αληθινή, που κατά τον Ιωάννη Χρυσόστομο, θα πρέπει να μιλά στις ψυχές, να τις κάνει να χαίρονται, να ονειρεύονται, να δημιουργούν.
Η Περιφερειακή Δ/ντρια Εκπαίδευσης Στερεάς Ελλάδας
Δρ Ελένη Μπενιάτα
