Πολυτεχνείο 1973/2014

            H εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973 είναι ένα από τα κορυφαία γεγονότα της πιο πρόσφατης ελληνικής ιστορίας, καθώς αποτελεί όχι μόνο ένα υποβλητικό μνημείο της θυσίας των νέων για το δίκιο και την ελευθερία, αλλά και μια διαρκή υπόμνηση των εγκλημάτων που μπορούν να τελεστούν σε βάρος των λαών.
Οι νέοι της εποχής, φοιτητές κυρίως, αλλά και εκατοντάδες μαθητές και εργαζόμενοι, μαζί με την ενθουσιώδη υποστήριξη του λαού, αντιτάχθηκαν στη δικτατορία των Τανκς με κύριο σύνθημα «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία». Η αιματηρή καταστολή της εξέγερσης ως συνέπεια του ιστορικού γεγονότος, έδρασε καταλυτικά στην πτώση της δικτατορίας το 1974.
Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, ακολούθησε η περίοδος που αποκαλείται «Μεταπολίτευση». Στη διάρκειά της, η Ελλάδα όδευσε ταχύτητα προς τον εκδημοκρατισμό και ο ελληνικός λαός κατέκτησε πολύτιμες ελευθερίες και δικαιώματα. Στο πολιτειακό και πολιτικό σύστημα της χώρας επικράτησε μια εποχή ωρίμανσης των θεσμών, αλλά και εκπροσώπησής τους από νέα πρόσωπα, που κρατώντας αποστάσεις από τους παλαιοκομματικούς, είχαν αρχίσει  να διαμορφώνουν καινούρια πολιτικά ήθη, πρωτόγνωρα για τη χώρα και το λαό.
Οι στρεβλώσεις όμως, της δημοκρατίας δεν άργησαν να κάνουν την εμφάνισή τους. Τα λαϊκά αιτήματα αποτέλεσαν πεδίο εκμετάλλευσης, οξύνθηκε η οικογενειοκρατία και το σύστημα των πελατειακών σχέσεων ευνόησε την αναξιοκρατία. Τέλος, η πατρωνία, με τη μορφή διορισμών, μεταθέσεων, δανείων κ.λπ. και η συστηματική διαφθορά μέσω του διοικητικού μηχανισμού, άρχισαν να αποτελούν όλο και πιο συχνά φαινόμενα του μεταπολιτευτικού βίου της σύγχρονης Ελλάδας.
Αυτές είναι οι συνθήκες με τις οποίες πορευθήκαμε μέχρι σήμερα. Μόνο που το σήμερα είναι ολότελα διαφορετικό από το πρόσφατο χθες. Η Ευρώπη των ανοικτών συνόρων και των οικονομικών ευκαιριών, της ασφάλειας, της ισότητας και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας μοιάζει με ένα εκκρεμές ουτοπικό όραμα. Τα προβλήματα του περιβάλλοντος συνδυασμένα με την ενεργειακή ανασφάλεια και η μετακίνηση μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων προκαλούν εκφοβιστικούς κλυδωνισμούς και αναταράξεις.
Και ακόμη, η παγκοσμιοποίηση, ο μονοπολικός κόσμος, η ανάπτυξη των νέων οικονομιών και η επιρροή εξωθεσμικών κέντρων στη διαμόρφωση των πολιτικών αποφάσεων, συνθέτουν ένα πολύπλοκο και ταχύτατα μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον που τείνει να μετατραπεί σε ένα ιδιότυπο ολοκληρωτισμό.
Μέσα σ? αυτές τις συνθήκες το σύνθημα «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» αποκτά επίκαιρο περιεχόμενο και τελικά διαχρονικό ακόμη και διακρατικό χαρακτήρα. Σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη οι πολίτες ζουν με την αγωνία ότι ο κόσμος τους μεταβάλλεται συνεχώς από όνειρο σε εφιάλτη. Οι άνεργοι ζητούν ίσες ευκαιρίες στη δυνατότητα μιας ζωής με αξιοπρέπεια. Οι άνθρωποι που ζουν στη φτώχεια διεκδικούν την ίδια πρόσβαση στην υγεία και στην παιδεία με εκείνους που έχουν υψηλότερα εισοδήματα. Και οι μετανάστες ζητούν ισότιμη μεταχείριση με τους πολίτες των χωρών υποδοχής τους και κάποιες φορές το αίτημά τους προσλαμβάνει δραματικές διαστάσεις.
Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, με τη θυσία των νέων τότε, νοηματοδότησαν στην εποχή που τελέστηκαν τα υψηλά ιδανικά της Παιδείας, της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας. Το ζητούμενο είναι με ποιο κόστος θα επαναπροσδιορίσουμε στο παρόν και το μέλλον το νόημα των ίδιων αυτών ιδανικών. Γιατί το δικό σας μέλλον θα διαμορφωθεί από εσάς τους ίδιους και θα εξαρτηθεί από τη δική σας συμμετοχή στα κοινά. Και αυτό είναι και αναγκαίο και ευκταίο σε μια δημοκρατία. Ο Θουκυδίδης στον ?Επιτάφιο? του Περικλή περιγράφει με διαχρονική ακρίβεια τη σημασία του ενεργού πολίτη για τη Δημοκρατία. «Μόνοι γαρ τον τε μηδέν τώνδε μετέχοντα ουκ απράγμονα αλλ?αχρείον νομίζομεν».
 
Ο Διευθυντής της Δ.Δ.Ε Φθιώτιδας
Σπύρος Α. Πιλιτζίδης