ΜΗ ΦΟΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΑΠΟΤΥΧΙΑ -ΚΑΝΤΕ ΤΑ ΛΑΘΗ ΕΞΥΠΝΑ

Υπάρχει μία παλιά βιετναμέζικη ιστορία για κάποιον χωρικό του οποίου το άλογο μία μέρα έφυγε. Οι υπόλοιποι άνθρωποι του χωριού αισθάνθηκαν λύπη για τον χωρικό και του είπαν πόσο κακότυχος ήταν. Όμως αυτός απάντησε απλά: «Ο, τι έγινε, έγινε». Κάποιες μέρες αργότερα το άλογο επέστρεψε με άλλο ένα μαζί του. Ξαφνικά οι άνθρωποι του χωριού πήγαν και είπαν στον άντρα πόσο τυχερός είναι. Αυτός όμως έδωσε την εξής απλή απάντηση: «Ο, τι είναι να γίνει θα γίνει».

Μετά από κάποιες εβδομάδες ο γιος του έσπασε το πόδι του ενώ ίππευε το καινούριο άλογο. Αυτή τη φορά οι άνθρωποι του χωριού παραπονέθηκαν: «Αυτό είναι λυπηρό… Τι κακή τύχη!»

Και ο άντρας τους απάντησε πάλι: «Λοιπόν ό, τι είναι να γίνει θα γίνει». Ένα μήνα αργότερα κάποιοι υπεύθυνοι στρατολόγησης ήρθαν στο χωριό και πήραν όλους τους νεαρούς άντρες. Όλους εκτός από το γιο του χωρικού. Και οι άνθρωποι τότε είπαν: «Πόσο τυχερός είσαι!» Μαντέψτε τι τους απάντησε …

Η ιστορία θα μπορούσε να συνεχιστεί. Και ακόμη κι αν είναι αρκετά παλιά, είναι διαχρονική. Η ανάγκη να κρίνουμε τα πάντα γύρω μας είναι στη φύση μας. Με βάση τις προσδοκίες μας, τα πολιτιστικά και κοινωνικά μας πλαίσια και την τρέχουσα κατάσταση μας, αποδίδουμε τα υπέρ και τα κατά σε όλα όσα βρίσκονται γύρω μας. Ωστόσο τα πράγματα και τα γεγονότα είναι ουδέτερα. Η ανάγκη του μυαλού μας να κρίνει τον κόσμο και να το μεταδίδει παρατηρείται ακόμη και στη γλώσσα μας. Αποκαλούμε όλα τα δηλητηριώδη μανιτάρια με υποτιμητικά ονόματα και τα φυτά που έχουν την τάση να μεγαλώνουν στο παρτέρι μας είναι γνωστά ως χόρτα. Και από τη στιγμή που η κριτική είναι η δεύτερη φύση μας, δε θα πρέπει να εκπλησσόμαστε που όταν αντιμετωπίζουμε ένα λάθος, η εσωτερική κριτική ενεργοποιείται αμέσως.

Η λέξη λάθος από μόνη της φέρει αρνητικούς συνειρμούς. Το λάθος στη ζωή κάποιου, ένα βασικό λάθος, ένα θανατηφόρο λάθος, ένα αδέξιο λάθος… Εμείς τα γνωρίζουμε αυτά πολύ καλά. Αλλά όταν πρόκειται για ένα χρήσιμο λάθος, ένα λάθος που είναι τροφή για σκέψη, ένα εμψυχωτικό λάθος. Μπορείτε να σκεφτείτε άλλες περιπτώσεις; Μπορούν τα λάθη να μην έχουν αρνητικές επιπτώσεις;

Δε γεννηθήκαμε σκεπτόμενοι ότι τα λάθη μας είναι κακά. Είναι κάτι που μαθαίνουμε μέσω της κουλτούρας μας. Πιθανώς να έχετε μαντέψει ήδη από που προέρχεται η αναζήτηση μας για την τελειότητα: η ανάγκη να ολοκληρώνουμε τις εργασίες μας χωρίς λάθη, να είμαστε τέλειοι, να μην κάνουμε λάθη.

ΠΩΣ ΝΑ ΜΗΝ ΦΟΒΟΜΑΣΤΕ ΤΑ ΛΑΘΗ ΜΑΣ

Η ζωή είναι πιο εύκολη όταν δουλεύεις με τα λάθη σου και μαθαίνεις από αυτά. Ας κοιτάξουμε τις διάφορες πρακτικές συμβουλές για να μάθουμε να αποδεχόμαστε τα λάθη μας και να τα κάνουμε συμμάχους πάρα εχθρούς:

Σκοπίμως αλλάξτε τις συνήθειες σας. Δοκιμάστε να κάνετε πράγματα με διαφορετικό τρόπο και μην κολλάτε σε κάτι ασφαλές. Τίποτα δεν πρόκειται να σας βγάλει εκτός από τη ζώνη της άνεσης σας. Βουρτσίστε τα δόντια σας με το άλλο χέρι, δοκιμάστε μπαχαρικά, φορέστε διαφορετικά χρώματα από αυτά που συνήθως φοράτε. Εάν συνήθως σχεδιάζετε τα πάντα όταν πηγαίνετε ταξίδι, καλύτερα να το αποφύγετε. Πάρτε το πρώτο τρένο που έρχεται στο σταθμό και δείτε που θα σας πάει.

Εάν δε φοβάστε να πάρετε μία κακή απόφαση, να πάρετε μέρος σε μία εξέταση ή να περάσετε από μία δύσκολη κατάσταση, ρωτήστε τον εαυτό σας μία απλή ερώτηση: «Τι χειρότερο μπορεί να συμβεί;» Και στη συνέχεια κάντε αυτή την ερώτηση

πάλι και πάλι. Μπορεί να βρείτε ότι ο φόβος σας είναι πολύ μεγαλύτερος από το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί. Ένα σημαντικό γεγονός που σας χαλάει τη διάθεση. Μόλις το αντιληφθείτε, χαλαρώστε και δοκιμάστε νέες περιπέτειες.

Η ιδέα του σταθερού και αναπτυξιακού τρόπου σκέψης έχει προταθεί από τον Αμερικανό ψυχολόγο Carol Dweck, ο οποίος ενθαρρύνει τους ανθρώπους να ερευνούν και να επεξεργάζονται τον τρόπο σκέψης τους. Αλλάζοντας τον τρόπο σκέψης μας και τη γνώμη που έχουμε για εμάς, αλλάζουμε σημαντικά τη ζωή μας. Οι άνθρωποι με πάγιο τρόπο σκέψης πιστεύουν ότι τα ταλέντα είναι χαρακτηριστικά που βρίσκονται βαθιά μέσα στον άνθρωπο και αυτοί αισθάνονται πιο επηρεασμένοι από εξωτερικές συνθήκες. Δεν τους αρέσει να παίρνουν ρίσκο από φόβο να μην κάνουν λάθη και αποτύχουν. Συνεπώς αποφεύγουν τις πολλές προκλήσεις. Συχνά παίρνουν προσωπική ανατροφοδότηση και δυσανασχετούν από την επιτυχία των άλλων.

Είμαστε συνηθισμένοι να συνδέουμε την προσωπική μας αξία με την επιτυχία μας και να βλέπουμε το κάθε λάθος σαν προσωπική αποτυχία που μειώνει την αξία μας. Είναι επώδυνο να παραδεχτούμε ότι έχουμε κάνει λάθος. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε, ωστόσο, ότι η αξία μας δε συνδέεται με τις επιτυχίες μας επειδή η επιτυχία είναι ένας συναφής όρος. Αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι είναι ανθρώπινο να κάνουμε λάθη και ότι έχουμε δικαίωμα να τα κάνουμε, θα είναι πιο εύκολο να τα παραδεχτούμε. Επιπλέον όταν παραδεχόμαστε ένα λάθος και γίνεται δικό μας δεν αποτελεί σημάδι αδυναμίας. Αντιθέτως, μόνο αυτοί που είναι γενναίοι και δυνατοί μπορούν να το κάνουν. Οι άνθρωποι γύρω μας θα εκτιμήσουν την ικανότητα μας να παραδεχόμαστε τα λάθη μας, ιδίως τα παιδιά, τα οποία αισθάνονται μεγάλη ανακούφιση όταν οι ενήλικες γύρω τους κάνουν λάθη και τα παραδέχονται. Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά βλέπουν ότι ακόμη και οι ενήλικες που συνήθως γνωρίζουν τα πάντα και μπορούν να κάνουν τα πάντα είναι απλά άνθρωποι και τους σέβονται ακόμη περισσότερο.

Η προσπάθεια να μη συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους δεν είναι εύκολη. Ανεξαρτήτως αυτού, ας δοκιμάσουμε να το αλλάξουμε.

ΣΥΜΒΟΥΛΗ

Πώς αυτό μπορεί να γίνει πράξη; Εάν είστε δάσκαλος, μιλήστε για ένα λάθος που έχετε κάνει στο μάθημα σας. Αναλύστε το και δείξτε στους μαθητές σας ότι έχετε μάθει από αυτό. Θα είναι ένα ανεκτίμητο μάθημα για αυτούς να δουν ότι όταν κάνουμε λάθη είναι χρήσιμο. Ή εμπνευστείτε από το «FuckUp Nights», όπου διάσημοι αναγνωρίζουν τα λάθη τους μιλώντας για πράγματα στη ζωή τους που δεν πήγαν καλά, τι τους πρόσφερε αυτή η αποτυχία και τι διαφορετικό κάνουν από τότε. Προσπαθήστε να οργανώσετε μία παρόμοια δραστηριότητα με τους μαθητές ή τους φίλους σας. Γελώντας με τα λάθη του, κάποιος αισθάνεται ανακούφιση και είναι επίσης ένα σημάδι σοφίας που κερδίζουμε χάρη στα λάθη μας.

Martina Švarcová