Βοηθός των καθηγητών στην τάξη η Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη, σύμφωνα με την έρευνα των ΕΚΚΕ και ΕΚΕΦΕ “Δημόκριτος”
Είναι στις τεχνολογικές δυνατότητές της, η Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη (ΠΤΝ) να μπορεί να λειτουργήσει ως βοηθός των καθηγητών στην τάξη, προσφέροντας στους μαθητές καλύτερη κατανόηση των μαθημάτων με τη δημιουργία σημειώσεων, αναφορών, σχεδίων και περιλήψεων μαθημάτων.
Αυτό τονίζεται στην έρευνα που πραγματοποίησαν το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών και το Εθνικό Κέντρο Έρευνα Φυσικών Επιστημών “Δημόκριτος”.
Σύμφωνα με την εκτίμηση του Κωνσταντίνου Καρπούζη, επίκουρου καθηγητή στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου, σημειώνεται στην σχετική έρευνα “η ενσωμάτωση της ΠΤΝ στο εκπαιδευτικό σύστημα με την παραγωγή προσωπικοποιημένου περιεχομένου, την περιγραφική αξιολόγηση, και τη δυνατότητα χρήσης των εργαλείων της για την εκπαίδευση μαθητών και διδασκόντων στις νέες τεχνολογίες” αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες ευκαιρίες.
Επιπλέον, υπογραμμίζεται στην έρευνα, οι δυνατότητες της ΠΤΝ μπορεί να είναι ιδιαίτερα επωφελείς στην ειδική αγωγή, όπου μπορεί να προσαρμοστεί στις ιδιαίτερες δυσκολίες των μαθητών, δημιουργώντας σε πραγματικό χρόνο μαθήματα προσαρμοσμένα στις ατομικές τους ανάγκες.108 109 Επίσης, τα συστήματα εκμάθησης και διδασκαλίας φυσικής γλώσσας μπορούν να αξιολογούν τα επίπεδα γνώσεων των μαθητών, να εντοπίζουν τα κενά στην κατανόησή τους και, στη συνέχεια, να τα αντιμετωπίζουν μέσω εξατομικευμένου μαθησιακού υλικού και επεξηγήσεων.
Σύμφωνα με την έρευνα:
Ευκαιρία για την ελληνική πραγματικότητα μπορεί να αποτελέσει και η ενίσχυση της δια βίου μάθησης και γενικότερα της εκπαίδευσης ενηλίκων.
Ένα από τα κύρια οφέλη της ΠΤΝ στη δια βίου μάθηση είναι η δυνατότητά της να παρέχει εξατομικευμένες εκπαιδευτικές εμπειρίες. Η παραδοσιακή εκπαίδευση συνήθως ακολουθεί ένα μοντέλο τύπου “ένα μέγεθος για όλους”, όπου αναμένεται από τους μαθητές να μάθουν με τον ίδιο ρυθμό και με τον ίδιο τρόπο κάτι που δεν είναι συμβατό με ενήλικες μαθητές, που έχουν μοναδικές ανάγκες και προτιμήσεις στη μάθηση.
Η ΠΤΝ μπορεί να αναλύσει μεγάλες ποσότητες δεδομένων για τις δυνάμεις, τις αδυναμίες και τον τρόπο μάθησης ενός σπουδαστή προκειμένου να δημιουργήσει ένα εξατομικευμένο πλάνο μάθησης.
Παράλληλα, έμφαση πρέπει να δοθεί στην ενίσχυση του ψηφιακού γραμματισμού (digital literacy), ούτως ώστε όλοι οι πολίτες να είναι σε θέση να επωφεληθούν των δυνατοτήτων των νέων τεχνολογιών.
Σε αυτό το συμφραζόμενο, ο εκπρόσωπος της Accenture, Κυριάκος Σαμπατακάκης, υπογραμμίζει πως “η ΠΤΝ θα φέρει επανάσταση στην εκ- παίδευση ενισχύοντας την προσωποποιημένη διδασκαλία και ενδυναμώνοντας την συμπερίληψη”. Όπως παρατηρεί η εκπρόσωπος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχα- νιών (ΣΕΒ), «είναι θετικό πως οι εγγεγραμμένοι σε τμήματα ΤΠΕ στα ελληνικά ΑΕΙ αυξάνονται, όμως ο ρυθμός πρέπει να επιταχυνθεί. Σύμφωνα με τη Eurostat, οι εγγεγραμμένοι φοιτητές σε τμήματα ΤΠΕ ήταν 3,42% του συνόλου το 2019, 3,54% το 2020 και 3,77% το 2021”.
Αυτές οι εξελίξεις στην εκπαίδευση με βάση την ΤΝ μεταμορφώνουν εκ βάθρων το τοπίο της μάθησης και ανοίγουν τον δρόμο για περισσότερο ποιοτικές -προσαρμοσμένες, εξατομικευμένες και αποτελεσματικές- εκπαιδευτικές εμπειρίες.
Ενίσχυση εκπαίδευσης – δια βίου μάθησης
Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται η θέσπιση προγραμμάτων ενίσχυσης της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης προσαρμοσμένων στις νέες δυνατότητες της ΠΤΝ.
Η υλοποίηση ειδικών προγραμμάτων εκπαίδευσης, δια βίου μάθησης και συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης αναφορικά με δεξιότητες, στη βάση συμπράξεων από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς, θα επιτρέψει να εμπεδωθεί και να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά η εκθετική αυτή τεχνολογία.
Τα προγράμματα πρέπει να λειτουργούν με όρους διαφάνειας, δικαιοσύνης, συμπερίληψης και ηθικής χρήσης της τεχνολογίας, προάγοντας την δυναμική κατανόηση των ευκαιριών που αναδύονται.
Παράλληλα, η συγκρότηση προορατικών μηχανισμών παρακολούθησης και αξιολόγησης που θα επιτρέψουν την συνεχή προσαρμογή των προγραμμάτων στις εξελίξεις της ΠΤΝ και τις ανάγκες της κοινωνίας, θεωρείται απαραίτητο να ληφθεί υπόψη. Έτσι, η τεχνολογία αυτή μπορεί να ενσωματωθεί με δημιουργικό και βιώσιμο τρόπο, προωθώντας τη διαρκή εκ- παίδευση και τη μελλοντοεστιασμένη αντιμετώπιση των διακινδυνεύσεων και προκλήσεων που ενδέχεται να προκύψουν, αλλά και βοηθώντας στον ανθεκτικό μετασχηματισμό του νέου και του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού (και ειδικότερα στην επανένταξη στην αγορά εργασίας).
Η πρόταση αυτή δύναται να υλοποιηθεί με τη συνέργεια πολλών φορέων της κεντρικής και αποκεντρωμένης διοίκησης (Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Ερευνητικά Κέντρα, ΑΕΙ και ΚΕΔιΒιΜ των ΑΕΙ, κοκ) αλλά και κοινωνικών εταίρων και λοιπών ενδιαφερομένων κοινών.
Πιο συγκεκριμένα, για την ευρεία καλλιέργεια “ψηφιακής ευφυίας”216 και τη διάχυση δεξιοτήτων ΠΤΝ, στα πεδία της πολιτειότητας, της εκπαίδευσης, της εργασίας και των επαγγελματιών ΤΠΕ, με ιδιαίτερη έμφαση σε ευάλω- τους πληθυσμούς και σε πληγείσες γεωγραφικές περιοχές, σκόπιμη κρίνεται η περαιτέρω αξιοποίηση της Εθνικής Συμμαχίας για τις Ψηφιακές Δεξιότητες και την Απασχόληση, καθώς και της Εθνικής Ακαδημίας Ψηφιακών Ικανοτήτων,218 σε συνεργασία με τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ).219 Τέλος, θα ήταν στρατηγικής σημασίας ο συνδυασμός ψηφιακών δεξιοτήτων με “πράσινες δεξιότητες” (green skills),220 “δεξιότητες βιωσιμότητας” (sustainability skills)221 και “δεξιότητες για το μέλλον” (future skills).222 Οι δεξιότητες για το μέλλον, βέβαια, συνδέονται με το πνεύμα του μακροπροθεσμισμού (longtermism), την ηθική νοοτροπία που προτεραιοποιεί τη σκέψη του μακροπρόθεσμου μέλλοντος και τη θετική της επιρροή
Ειδικότερα όσον αφορά στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της τυπικής εκπαίδευσης, απαιτείται άμεση ανάληψη πρωτοβουλιών και δράσεων από τους αρμόδιους φορείς (Σεμινάρια ΙΕΠ, Κέντρα Υποστήριξης Διδασκαλίας και Μάθησης). Βεβαίως, η ΤΝ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ποσοτικοποίηση και επεξεργασία των εκπαιδευτικών στόχων ειδικότερα στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Σημειωτέον ότι οι δεξιότητες που πρέπει να καλλιεργηθούν ευρέως σε ένα πλαίσιο up- skilling/reskilling δεν είναι μόνο οι “σκληρές” ή “τεχνικές” δεξιότητες. Στο συμφραζόμενοτης στρατηγικής προόρασης, σημαντικότερες φαίνεται να είναι οι λεγόμενες “ήπιες” ή “οριζόντιες” δεξιότητες, δηλαδή αυτές που έχουν να κάνουν με την κριτική σκέψη, τη δημιουργικότητα, τη φαντασία, την ευελιξία, την επικοινωνία και τη διαχείριση χρόνου.
“Ναι, είναι πιθανό” ότι το 2030, θα αποτελεί κανόνα για τα πανεπιστήμια της χώρας να χρησιμοποιούν εφαρμογές της ΠΤΝ, υποστήριξε το 65% των ερωτηθέντων φορέων στην έρευνα που πραγματοποίησαν το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών και το Εθνικό Κέντρο Έρυενα Φυσικών Επιστημών “Δημόκριτος”.
Το 28% στο ερώτημα απάντησε “Ναι, αλλά χρειάζεται κεντρικός σχεδιασμός,νομοθετικές ρυθμίσεις, χρόνος, πόροι, προστασία γνώσης” και μόνο το 7% αρνητικά “Όχι”.
Δείτε το διάγραμμα των απαντήσεων
Το 2030, θα αποτελεί κανόνα για τα Πανεπιστήμια να χρησιμοποιούν εφαρμογές της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης
Πεδία συμμετεχόντων στην έρευνα
Μπορείτε να διαβάσετε την έρευνα εδώ: